Ik wacht op de transporteur die 'FLOWER 066' op komt halen. Het schilderij gaat naar Londen, naar een hopelijk blije klant.

In het atelier hoor ik de deurbel niet en ben dus gedwongen in de woonkamer iets nuttigs te doen.

Ik heb veel van mijn teksten (WRITINGS) nog eens doorgelezen: ‘Op zoek naar een stijl’, ‘De wegen die naar Rome leiden’ en ‘Ik ben de ander, gevonden tussen flarden van leven’. Er zijn er heel wat.

(klik op de gekleurde woorden om naar alle of een paar specifieke te gaan)

Het is lang geleden dat ik een tekst voor deze pagina gefabriceerd heb. Staat mijn leven stil? Zijn de interessante herinneringen op?

Om het weer over schilderen, mijn twijfels en meningen daaromtrent te hebben is niet echt interessant. Ik draai al zo lang om mijn grote thema’s heen, heb het zo vaak verteld; mij is duidelijk wat mijn strijd is, waar het schuurt, wie mijn helden zijn en wie de wereld vermoeien met pretentieuze rotzooi.

Ik woon weer in Barcelona, ik ben door al dat gelees er achter gekomen dat ik twee en een half jaar in Utrecht heb gewoond in plaats van anderhalf; waar ik ook ooit wonen zal, het gevoel van nutteloosheid zal ik altijd bij me dragen. Ik ben nog steeds niet wereldberoemd en dat is misschien maar goed ook. Het behoudt me van naast de schoenen te lopen.

In de laatste twee weken is mij vier maal verteld dat ik een interessant en waardevol mens ben en dat irriteert mij mateloos. Twee maal heb ik gezegd dat ik het beledigend vond. Laten mensen mijn schilderijen kopen en me met rust laten… wat moet ik met al dat loze gevlij…

De laatste tijd slaap ik vaak slecht. Dat heeft twee redenen. Een is de rode wijn; ik doe verwoede pogingen niet te veel te drinken maar vind altijd een reden om een fles te scoren en te ledigen: een geslaagde schilderdag, en niet geslaagde schilderdag, het huis aan kant gemaakt, lekker eten gekocht en voor het koken is een glas wijn als begeleiding noodzakelijk. Ook een verkoop kan aanleiding zijn tot het legen van een fles (zie boven). Maar de beste kutsmoes was dat ik een trap gemaakt heb om in mijn bed te klimmen.

Eigenlijk best gevaarlijk. Ik moet een draai maken en als ik een fles op heb kan dat fout gaan. Voorheen zette ik een opklapbare trap langs het bed. Eigenlijk was dat gemakkelijker, maar de katten zijn dolblij. Ze kunnen nu de hele dag op het bed slapen. Ach, als ik teut ben en toch nog enigszins helder in de kop kan ik altijd boven slapen, in de logeerkamer.

Reden twee is alarmerender. Ik maak mij zorgen over de toekomst. Niet zo zeer mijn financiële staat; mijn hele leven ga ik al gebukt onder mijn onhandigheid, niet slim genoeg te zijn om fatsoenlijk te worden betaald, om meer te verkopen, om dat geslijm over hoe goed ik ben om te zetten in harde pegels. Alles went maar nee, het politieke klimaat (of zoals G. B. J. Hiltermann ooit zei: ‘de toestand in de wereld') is werkelijk schandalig zorgwekkend.

Ik wijd het aan meerdere zaken: al heel erg lang verzieken we onze leefomstandigheden; daar moet wat aan gedaan worden, maar het zijn natuurlijk altijd de ‘anderen’ die er voor op moeten draaien.

Dan is er het gebrek aan opvoeding (het onderwijs is hopeloos slecht) en het nieuws in de media is te vaak te stompzinnig en leugenachtig voor woorden. De leugen is in, wordt met te zachte handen aangepakt en zoals Hannah Arendt zei: ‘If everybody lies to you, the consequence is not that you believe the lies, but rather that nobody believes anything anylonger… And a people that no longer can believe anything cannot make up its mind. It is deprived not only of its capacity to act but also of its capacity to think and judge. And with such a people you can then do what you please.’

Dit gekoppeld aan het totale gebrek aan historisch besef en dat een enig andere moraal dan dat het geld alles is waar het om draait niet bestaat, maakt dat ik de toekomst pikzwart inzie. ‘s Nachts komen veel spookbeelden mij bezoeken.

Dan vlucht maar weer in het atelier en schilder mijn bezorgde kop.

detail van zelfportret

Zeker, 'après moi le déluge' en ik troost mij door te denken aan mijn moeders opmerking ‘dat de soep nooit zo heet gegeten wordt als hij is opgediend’.

Hier twijfel ik. Mijn moeder had een goede opvoeding genoten, ze had de Tweede Wereldoorlog overleefd en had een nuchtere kijk op het leven. Wat zou zij van al deze levensgevaarlijke ellende denken? Ik gebruik twee zwaarbeladen woorden. Maar het is wat ik ervan denk… wat nu succes heeft is het totale gebrek aan compassie en de hoop op een krachtige leider die overal maling aan heeft, een semi dictator, een zogenaamde sterke leider die tenminste ‘handelt’ (en dat handelen wordt hem dan onmogelijk gemaakt door de ‘anderen’; werkt een democratie niet zo dat je gezamelijk tot oplossingen komt?)… Het moet gezegd, hier en daar is een sterke leider opgestaan, wel of niet verkozen. Maar geen allen zijn weldenkend en compassievol. Niemand van die zogenaamd sterke leiders toont de echte problemen en de wellicht onaangename consequenties, daden die moeten worden verricht zonder angst te hebben niet te worden verkozen. Het overgrote deel van de politici waarvan wordt gezegd dat ze niet naar het volk luisteren, luisteren wel degelijk en lossen alleen dingen op die niet ten koste van de portomonee van dat morrende volk gaan. Er zijn er nogal wat die slechts aan hun carriere als politicus denken en verder is het de blinde hebzucht die de boventoon voert.

Ik vind dat we de zaken bij de naam mogen noemen. Is dit alles iets van de laatste tijd of zijn we langzaam afgegleden? Om terug te komen op een historisch besef; heeft dit niet zijn aanvang genomen in de zeventiger jaren van de vorige eeuw? Toen heette het dat we in het ‘ik tijdperk’ leefden…

Dus dwalen ‘s nachts verschrikkelijke gedachtes door mijn kop. Ik ga lange imaginaire discussies aan met mensen waarvan ik vind dat die flink van het pad gedwaald zijn. Mensen die misschien in de dagelijkse omgang best compassie tonen maar op nationaal- en wereld-politiek gebied de meest walgelijke keuzes maken.

Wat staat me te doen? Deze tekst vind ik na lang gezwegen te hebben te belangwekkend, dus zet ik hem op mijn site. Laat ik mij eens uitspreken… Ik ben niet perfect, ik heb de wijsheid niet in pacht, ik twijfel veel en vind die twijfel zowel in mijn werk als mijn leven van essentieel belang. Ik ben niet een van die kunstenaars die de waarheid preken, maar zo ver als we nu afgegleden zijn kan volgens mij zelfs een blind paard zien.

Wat moet hiervan in mijn werk doorklinken? Zal ik het dus toch weer over schilderen hebben? Het moet maar...

Hoe dachten genieën als Michelangelo, Da Vinci en bijvoorbeeld Titiaan over hun opdrachtgevers? Titiaan portretteerde paus Alexander VI, een Borgia, die in dit schilderij Jacopo Pesaro aan beveelt bij Petrus (zal Petrus geluisterd hebben naar de aanbeveling van een Borgia?)… Titiaan moet toch wel het een en ander over deze paus en de streken van zijn familie hebben vernomen...

Dichter bij huis, Rembrandt heeft verschillende leden van de familie Trip geportretteerd. Dat waren de grote wapenhandelaren en of dat nu zulke vredelievende mensen waren…

Je kunt aanvoeren dat in die tijden de rol van een kunstenaar een andere was. Caravaggio schilderde de meest vrome taferelen terwijl hij zelf een crimineel was (en om de haverklap door zijn opdrachtgevers moest worden gered). Hoewel ook een aantal schilders op politieke missies werden gestuurd.

Nu pretenderen veel kunstenaars te weten wat er mis is in de wereld en doen er vaak op een belerende manier kond van. Of ze laten zien hoe onzinnig alles is, hoe ver ze erboven staan.

Ik wens bij geen van beiden te horen, maar als ik mijn deuntje mee moet zingen, wat voor een deuntje moet dat zijn?

Iemand die voor mij wel op een gepaste manier reageerde was Goya.

Vooralsnog schilder ik een getergd gezicht, mijn FIESTA serie (een wat vage serie schilderijen die de andere kant, de gewelddadige en waanzinnige van het leven toont) en als tegenhanger de bloemen waar ik de unieke schoonheid van de wereld zonder ons betweters, vervuilers en semi dictators wil tonen…

Het alles doet me denken aan die beroemde aria van Bach:

Erbarme dich, mein Gott
Um meiner Zähren willen!
Schaue hier, Herz und Auge
Weint vor dir bitterlich
Erbarme dich, mein Gott 

Klik op de tekst om naar de aria te gaan.

Bracelona, 21 februari 2025.