Home
BERT VAN ZELM
 

11-12-2019: EEN TAAIE EN LANGE TEKST ZONDER ILLUSTRATIES, MAAR WEL ILLUSTRATIEF VOOR DEZE TIJDEN... HET FAILLIET VAN EEN KUNSTELITE

‘Zal ik het nu wel of niet doen’ heb ik lang gedacht…

Er aandacht aan schenken is te veel eer, maar toch, al die commotie…

Het laat weer eens zien dat het met het de kennis van de kunst en de kunstgeschiedenis erbarmelijk slecht gesteld is. Erger, het toont het geestelijke failliet van een zichzelf herhalende verloren 'kunstelite'.

 

De banaan…

 

De feiten (voor degene die onder een steen geleefd heeft):

Op de Art Basel in Miami plakt Cattelan een banaan tegen een wand van een stand. Vervolgens eet een andere artiest de banaan (verkocht voor ongeveer $120.000) op. Dat is dan een performance… Het komt het in alle media…

 

De media:

Het is een volgens de ex-directeur van het Rijksmuseum (zelfs hij, Wim Pijbes, toch een kunsthistoricus en commentator in het programma DWDD) een briljante actie.

Ik zag ook veel zeer meewarige commentaren: ‘kijk die kunstwereld zich weer eens verkneukelen…’ IJdelheid der ijdelheden, het is niets dan ijdelheid...

 

Mijn irritatie, moeheid en verontwaardiging…

Deze grap werd voor het eerst door Duchamp uitgehaald in 1918, door mij in blogs al meer dan eens aangehaald. Hij exposeerde een urinoir.

Het geheel doet denken aan de grap: ‘ken jij die van die drie boertjes die gingen zwemmen? Ze gingen niet.’

Qua niveau van hetzelfde kaliber maar nog afgezaagder, want al meer dan 100 jaar oud. Dat zou die ‘oude en wijze’ Pijbes toch moeten hebben meegekregen tijdens zijn studie (zitten slapen?). Goddank dat hij directeur af is… vrije tijd genoeg om eens een bijscholingscursus te volgen?

 

De inhoud/boodschap van de geëxposeerde banaan:

Je exposeert een willekeurig object en omdat een kunstenaar het doet is het kunst. Ik heb ook hier al meermaals gewezen op het leeghoofdige van deze redenatie. Het is een absoluut nihilisme dat nergens toe leidt. Het kind is met het badwater weggegooid. Deze 'kunstelite' heeft zich gerealiseerd impotent te zijn, niet meer in staat tot het maken van een esthetisch interessant object, dus gaat het voor het ultra banale.

 

Is dit een provocatie? Totaal niet, al 100 jaar wordt deze grap herhaald en is dus onderdeel van een heersende klasse geworden.

In 1918 is het een signaal geweest van de kunst, die nogmaals terechtkwam in een puberale fase.

Door alle eeuwen heen moet er op een gegeven moment tegen de heilige huisjes worden geschopt. Ach ja, denk ik dan, uitstekend, maar op een gegeven moment pak je de draad weer op, probeer je op deze wereld iets neer te zetten dat de wereld verrijkt. Dat is dus niet een afgezaagde, 100 jaar oude mop.

 

Waarom vindt Pijbes het dan zo briljant? Het antwoord gaf, denk ik, Matthijs van Nieuwkerk. De grap is gemaakt door een beroemdheid, dus is hij briljant.

Ik heb het nooit zo op reputaties, ik vind dat een kunstwerk briljant is, omdat het werk op zich briljant is, niet omdat het door een beroemdheid is gemaakt.

 

Dit doet me ook weer aan een ander fenomeen, waarvan men zegt dat het bij deze tijd hoort, denken. Men zegt wel, dat als je aan veel van de jeugd van tegenwoordig vraagt wat ze in de toekomst willen worden het antwoord ‘beroemd’ is.

Inderdaad, Cattelan is beroemd, maar wel met derderangs moppen. Hij vertegenwoordigt dus misschien met recht de tijdgeest: het maakt niet uit wat je doet, als je maar beroemd bent. Wat een treurige idiotie.

En daar danst dus een zogenaamde autoriteit in de kunsten vrolijk naar de pijpen van de beroemde Cattelan.

 

Waarom ik dit toch schrijf?

Ik probeer al jaren dingen te maken die deze wereld verrijken. Ik vind het een belediging, een neerhalen van een manier van communiceren waar ik om geef. Niet iets om aandacht aan te schenken, maar als het weer overal in het nieuws komt, moet ik toch commentaar geven…

 

Is dit moeilijk voor te stellen? Wat ik vaak doe, is een gebeurtenis als deze in een andere ‘omgeving’ te laten plaats vinden. Probeer je voor te stellen dat een collega met eenzelfde ‘mop’ keer op keer op de proppen komt…

 

Deze 'kunstelite', als Narcissus, bekijkt zijn eigen beeld in een stinkende poel van 100 jaar stilstaand water, hij is verdronken in eigenliefde.

Ik vind het geestelijke milieuvervuiling. En dat in deze tijden…

 

Een prettige dag/avond.

 

P.S.: ik toon geen beelden, dat is toch te veel eer voor iets zo banaals...

P.S.P.S.: voor de Engelse tekst, klik hier.

Show comments (1)